Məqalələr

Bədii əsərin oxusunda əmək və yaradıcılıq

XÜLASƏ

Ədəbiyyat təlimində bədii əsərlərin öyrədilməsi diqqət mərkəzində olur. Bu, təhsil proqramının tələbi və fənnin mahiyyəti ilə bağlıdır. Bədii əsərin öyrənilməsində oxunun təşkili isə ilk və əhəmiyyətli addımdır. Dərkedilmiş oxunun reallaşdırılması bu prosesin səmərəliliyində başlıca şərtdir. Məqalədə bu istiqamətdə aparılmış tədqiqatın nəticələrinin bir qismi əhatə edilmişdir. Onun başlıca məqsədi oxucunun mütaliə prosesində nümayiş etdirdiyi əmək və yaradıcılığın özünəməxsusluğunun müəyyən edilməsidir. Bunun üçün aşağıdakı tədqiqat metodlarından istifadə olunmuşdur: problemlə bağlı metodik, pedaqoji, psixoloji, ədəbiyyatşünaslığa aid ədəbiyyatın öyrənilməsi, nəzəri cəhətdən təhlili və ümumiləşdirilməsi; problemlə bağlı məktəb təcrübəsindəki vəziyyətin müşahidə və sorğu yolu ilə öyrənilməsi və s. Tədqiqat nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, ciddi yaradıcılıq prosesinin məhsulu olan bədii əsər oxucu əməyi və yaradıcılığı olmadan mükəmməl öyrənilə bilməz. Tədqiqatın elmi yeniliyi bundan ibarətdir ki, onda ilk dəfə olaraq bədii əsərin oxusunda mütaliəçinin emosional-intellektual dərketmə fəaliyyətinin xüsusiyyətləri elmi-nəzəri müstəvidə şərh edilmişdir. İşin praktik əhəmiyyəti onunla izah olunur ki, işlənilmiş elmi-nəzəri əsaslar ədəbiyyat təliminin səmərəli təşkilinə imkan yaradacaqdır.

AÇAR SÖZLƏR

bədii əsər, mənəvi tələbat, ilkin qavrama, interpretasiya, emosional-intellektual dərketmə